Gastvrij M-Leuven

Artikel uit Museumpeil 43 met als thema “ Gastvrijheid en Hosting” (2015) 

M-Leuven staat met beide voeten in de samenleving

M-Leuven is zich de laatste drie jaren meer gaan toeleggen op maatschappelijk relevante publieksprojecten die verbindingen leggen tussen de collectie, het museum en diverse publieksgroepen. Een voorbeeld van open-huis-beleid: het project ‘Ik kom van ver’.

M opende in september 2009 zijn deuren na enkele jaren grondige renovatie. Het indrukwekkende, strakke museumgebouw, gelegen in het hartje van de stad, is een echte blikvanger. Het geheel, een ontwerp van Belgisch toparchitect Stéphane Beel, integreert bestaande historische panden en hedendaagse architectuur en is gebouwd rondom een statige oude eik in een rustige binnentuin.De antichambre is het hart van M: een indrukwekkende onthaalruimte, een uitnodigende en vrij toegankelijke plek waar je een voorsmaakje krijgt van de expo’s. In deze ruimte toont M de projecten met een maatschappelijke meerwaarde. De vaste presentatie werd uiteraard ook helemaal vernieuwd. De collectie van M vertelt het verhaal van Leuven vanuit de oude en moderne kunsten, geïnspireerd door de veelzijdige artistieke productie in Leuven en Brabant van de middeleeuwen tot de 19e eeuw. Belangrijke ‘vergeten’ stukken krijgen nu de plaats die ze verdienen. Het prenten- en tekeningenkabinet is helemaal nieuw.In de tijdelijke tentoonstellingen presenteert M  zowel oude als hedendaagse kunst en experimenteert het met beeldcultuur in de brede zin van het woord. De uitdaging bestaat erin om via doordachte methodieken en presentaties het publiek naar M te lokken.

De stad naar het museum

M-Leuven is zich de laatste drie jaren meer gaan toeleggen op maatschappelijk relevante publieksprojecten die verbindingen leggen tussen de collectie, het museum en diverse publieksgroepen. Dit past in de missie om in dialoog te gaan met sleutelorganisaties in zijn omgeving en vooral om draagvlak te creëren bij een divers publiek.
M-Leuven wil een open huis en ontmoetingsplek zijn waar iedereen vrij kan binnenwandelen. Via kunstbeleving reikt het museum aan de samenleving en aan individuele bezoekers existentiële vragen aan zoals ‘Wat doe ik hier?’ of ‘Wie ben ik?’. Het museum vindt het daarbij belangrijk om niet alleen zelf op zoek te gaan naar een doelgroep en haar overkoepelende organisaties. M probeert vooral in te spelen op opportuniteiten, op vragen die spontaan vanuit de samenleving zelf komen. De publieksbemiddelaars van M zoeken dan in nauw overleg met de organisaties of de doelgroep naar acties en methodieken-op-maat. De M-edewerkers hopen via dergelijke aanpak een structureel ingebedde samenwerking tot stand te kunnen brengen.

Ik kom van ver

In 2013 stappen medewerkers van de stedelijke integratiedienst naar M-Leuven met een open vraag tot samenwerking. Kan het museum enkele (vrouwen)groepen waarmee de integratiedienst in contact staat, rondleiden? Misschien ziet het museum ook nog andere mogelijkheden om deze vrouwen een museumblik te gunnen? Uiteraard! De publieksmedewerkers gaan gretig in op deze uitnodiging en starten een boeiend maar intensief overleg met de integratiedienst én enkele van haar klanten. De vrouwengroepen krijgen een rondleiding. Ze worden bijkomend in enkele begeleidingssessies gevraagd om de vaste opstelling te bevragen vanuit hun heel diverse achtergronden. Want de vrouwen komen werkelijk van over heel de wereld. Sommigen zijn hoogopgeleid, sommigen minder opgeleid, sommigen werken, anderen (nog) niet, sommigen zijn recent in België aangekomen, anderen wonen en werken al veel langer in België (Leuven). Eén belangrijk element verbindt al deze vrouwen: allen komen ze uit een andere taal- en cultuurgemeenschap en zijn als migrant in Leuven beland. Hoe ervaren zij het museumgebouw? Welke indruk maakt de kunstcollectie? Kunnen zij zich vinden in de getoonde stukken? Herkennen zij objecten, verhalen uit deze collectie vanuit hun thuiswereld?

Begeleiding en rondleiding

Uit verschillende gesprekken ontspruit de idee om de verhalen van de vrouwen te laten spreken in relatie tot de collectie. Misschien kunnen sommigen van deze vrouwen zich tot gids ontplooien? Op dat moment krijgt het traject concreet vorm via een begeleidingstraject van de vrouwen. De vaste gidsen gaan samen met enkele geïnteresseerde vrouwen de uitdaging aan om verhalen uit hun leefwereld te koppelen aan enkele door hun gekozen museumstukken. Ze verkennen de vaste opstelling, zoeken stukken uit die hen bijzonder treffen of die bij hen een belletje doen rinkelen.Die selectie vormt voor elke vrouw de basis om met een vaste gids een ‘andere’ rondleiding te creëren. Het concept van een rondleiding-induo is geboren. Een vaste gids geeft samen met de gids-voor-één-dag een rondleiding met een eigenwijze, verrassende keuze uit de ruime collectieopstelling. De vaste gids vertelt het klassieke (kunsthistorische) verhaal, de tweede gids vertelt vanuit de eigen blik die door haar origine wordt gekleurd.
Het begeleidingstraject wordt afgesloten met verschillende rondleidingen die de duo’s aan vrienden, familie en andere vrouwengroepen geven. Enkele duo’s blijven in M-Leuven actief want ondertussen is deze formule opgenomen in het vaste M-publieksaanbod.

Auteurs:

– Isabel Lowyck – Afdelingsverantwoordelijke Publiekswerking M-Leuven
– Peggy Voesterzoons – Redacteur

Foto: Jan Kempeneers

Artikel bij Museumpeil 43 met als thema “ Gastvrijheid en Hosting” (2015)