Publiek en presentatie
Kinderen en kunst in Villa Zebra
Ondine de Kroon over Villa Zebra, een museum voor kinderen in Rotterdam. Ondine de Kroon werkt als kunstenaar in het onderwijs en werkte mee aan een van de exposities in Villa Zebra. Een persoonlijke impressie over vragen en kunst, en de kunst om vragen te stellen.
Ik werk als kunstenaar in het onderwijs. De uitdaging voor musea is om dicht bij de beleving van kinderen te gaan staan zonder de potentie van de kinderen te onderschatten. Maar wat gebeurt er in een museum dat eigenlijk alleen maar vragen stelt en kennis aanbiedt die niet concreet toepasbaar is zoals bij Beeldende Kunst?
Villa Zebra, Kinderkunsthal is een uniek Hedendaags Beeldende Kunstmuseum dat zich op kinderen richt vanuit de beleving van de kinderen. Kunstenaars ontmoeten hier kinderen en kinderen ontmoeten hier kunstenaars. De onderwerpen die in dit museum qaan de orde komen liggen dicht bij de belevingswereld van kinderen, zoals Zelf en vanaf januari de tijdelijke tentoonstelling: Stop Monsters! Bij deze thema’s worden kunstenaars gezocht. Ik nam deel aan de tentoonstelling Welkom thuis!
In de expositie Welkom thuis! kregen kinderen een sleutel mee en konden ze zelf een deur uitkiezen om bij de tentoonstelling naar binnen te gaan. In de tentoonstelling waren bestaande kunstwerken en kunstwerken die speciaal voor de tentoonstelling ontworpen waren. Sommige kunstwerken ontstonden tijdens de expositie en werden in samenwerking met kinderen gemaakt. Er was toen ook een atelier waarin telkens voor een periode een kunstenaar werkte. Daar heb ik toen ook gebruik van kunnen maken.
Ik maakte daar een Tipi, onder de noemer Archetipi. In deze Wigwam konden kinderen portretten met titels als: de Nieuwsgierigheid of de Ambitie plaatsen. Mijn werk gaat vaak over status, bij dit werk zijn kinderen en volwassenen even groot en zitten ze allemaal op de grond. De Tipi werd versierd met zelfportretten van kinderen. Het zelf meewerken aan een kunstwerk is natuurlijk heel concreet. Je kunt een kijkje in de keuken van de kunstenaar nemen en er is de interactie waarbij de kunstenaar zich door de ingevingen van de kinderen laat inspireren. Daardoor komt kunst letterlijk dichterbij. Maar wat te doen met kunstwerken die wat minder toegankelijk zijn, of die andere vragen bij kinderen oproepen? Hoe kan je daarvoor sleutels aanreiken?
Is op de benedenverdieping nog alles mild uitdagend, bedoeld voor kinderen tot 7 jaar. Bijvoorbeeld: kamertjes met voorwerpen waar je doktertje mee kan spelen of een groentekraam met vreemde vruchten van Jeanette Ephraim, een Jeep van Birgit Verwer, waar je op mag klimmen en je jezelf bestuurder waant. Dat is niet zo op de bovenverdieping, die bedoeld is voor oudere kinderen tot en met ongeveer 12. Op de bovenverdieping is er altijd iets wat prikt, naar is, of je uitdaagt. Zo was er ooit het beeld Kannibaal van Atelier van Lieshout, een mensfiguur, op z’n “van Lieshouts” gestileerd, die in een ander mensfiguur in de buikholte aan het graaien is. Is dit nog doktertje spelen? Zou je je af kunnen vragen bij dit kunstwerk. Er zijn vragen die overal de kunstwerken in de tentoonstellingen begeleiden. Vaak nodigen ze uit om iets te onderzoeken of om over iets te filosoferen.
Villa Zebra leert de kinderen niet om kunstenaar te worden maar om zelfstandig te denken.
tekst en foto: Ondine de Kroon
Meer over Museum Villa Zebra in Museumpeil 60 (najaar 2022)
