Collectie

Wim Hupperetz: “Rol conservator gaat veranderen”

hupperetz_buste
Gepubliceerd: 16 maart 2017 om 09:19   /   door

De rol van de conservator gaat onherroepelijk veranderen door de impact van nieuwe technologie zoals ‘The internet of Things’, aldus Wim Hupperetz, directeur van het Allard Pierson Museum in Amsterdam in zijn onlangs gepubliceerde oratie: Het museum als medium van het geheugen.

In dit prettig lezende betoog pleit Hupperetz ook voor meer aandacht voor de voor de biografie en herkomst van museale collecties vanwege het feit dat deze bepalend zijn voor de betekenis en impact. Daarvoor moet meer aandacht worden geschonken aan de biografie van objecten en verzamelaars en kan er een beter begrip ontstaan van de complexiteit van waarden die juist verbonden is aan museale objecten

Rol van de curator verandert
Dit zijn de twee belangrijkste uitdagingen die Hupperetz in zijn betoog benoemt. De eerste is sterk verbonden met de actuele gebeurtenissen in Nederland zoals het naast elkaar bestaan van verschillende waardesystemen, die bijvoorbeeld tot uiting komt in de zwartepieten discussie. Hupperetz: “In feite is dit een overgang tussen de uitgangspunten van onze moderne samenleving en het postmoderne gedachtegoed, waarbij begrippen als ‘’waarheid’’ en ‘’werkelijkheid’’ geproblematiseerd worden en dat leidt tot veel onzekerheid en frustratie.” De andere uitdaging is verbonden met technologie zoals The Internet of Things, waarbij de rol van de curator onherroepelijk zal veranderen. Hupperetz: “Als museale collecties onderdeel worden van dat internet der dingen, dan wordt het selecteren en beoordelen overgenomen door de zoeksystemen die achter Amazon, Google en Facebook zitten en krijgen we een heel andere dynamiek.”

Van post-moderniteit naar museale praktijk
Hupperetz bouwt voort op de ideeën van zijn voorganger Ad de Jong, die zich in 2009 al afvroeg wanneer de volgende kentering in het museale domein zou komen. Hupperetz: “Naar mijn mening zitten we nog steeds middenin die kentering tussen modernisme en postmodernisme. De reflectie op de aloude moderniteit is cruciaal maar ook problematisch als het gaat om de vertaling naar de museale praktijk.” De leerstoel betreft in het bijzonder de studie der voorwerpen vanwege het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap (KOG). In zijn onderzoek wil Wim Hupperetz duidelijk maken dat voorwerpen het voertuig zijn van ons collectief geheugen en als dynamisch erfgoed is de betekenis daarvan altijd in beweging. Hupperetz: “Het is simpelweg met de tijd meegaan. Dat klinkt eenvoudig, maar het betekent dat we ons open moeten stellen voor verandering, dat we nieuwsgierig zijn naar de ander, gevoelig zijn voor de biografie en diversiteit die besloten ligt in mensen en voorwerpen om ons heen. En dat is wat ik bedoel met het museum als medium van het geheugen.”

Voor wie het verhaal wil lezen, Hupperetz heeft zijn oratie op het internet geplaatst.

Lezing downloaden

foto: Allard Pierson Museum